In de meeste landen in de wereld is het aantal gevangenen de afgelopen decennia toegenomen. Jaarlijks worden er in Nederland meer dan 30.000 mensen opgesloten. Wereldwijd zitten er naar schatting meer dan 11 miljoen mensen vast. Vrouwen vertegenwoordigen tussen de 2 en 10 procent van de gevangengenomen wereldbevolking, maar hun aantallen groeien sneller dan die van mannen.
In Nederland is het voor gevangenen behoorlijk goed geregeld, er is goede zorg en er is weinig geweld. De gevangenissen zijn schoon en overzichtelijk. In de Europese Unie zitten ook landen met slechte omstandigheden, met name in Oost-Europa. Ook in Afrika zijn de omstandigheden in de gevangenis zwaar.
Overbevolking is een van de belangrijkste problemen in gevangenissen wereldwijd. Fysiek afstand houden is in overvolle cellen onmogelijk. Ook is de zorg voor gevangenen ondermaats. Ze hebben geen zeep of andere sanitaire voorzieningen tot hun beschikking, en er is vaak nauwelijks toegang tot gezondheidszorg. In de gevangenis verlangen veel gedetineerden vooral naar een gewoon leven, een vrouw, kinderen en een huis.
De situatie van veel gevangenen is uitzichtloos, ze leven zonder hoop en zonder perspectief. Veelal behoren ze tot een gemarginaliseerde groep in de samenleving en zijn ze in een onveilige en liefdeloze situatie opgegroeid. In Oost-Europa zijn de omstandigheden in de winter voor gevangenen erg zwaar. In Afrika zitten heel veel jongeren en jongvolwassenen in detentie.
In vergelijking met de algemene bevolking ervaren gedetineerden meer lichamelijke problemen - zoals infectieziekten en chronische aandoeningen - en meer psychische problemen - zoals depressie, verslavingsproblematiek en persoonlijkheidsstoornissen.
Daarnaast zien we in onze projecten dat er weinig oog is voor de impact van detentie op de familieleden van de gedetineerde. In tal van situaties zien we dat gezinsleden worstelen met praktische problemen zoals financiën en huisvesting, maar bovenal met schuld- en schaamtegevoelens, loyaliteitsconflicten en psychische problemen.
Voor veel gedetineerden is na vrijlating het perspectief nihil waardoor veel van hen vervallen in drankgebruik, gokken en wederom in criminaliteit. Veel van hen belanden daarom opnieuw in de gevangenis.
In Nederland zijn er 48 locaties waar mensen gevangen gezet kunnen worden. Deze cellencomplexen hebben een gezamenlijke capaciteit voor circa 14.500 gevangenen. Er zitten in Nederlandse gevangenissen ruim 10.500 mensen (sept. 2020). Dit betekent dat 73,1 van de totale gevangeniscapaciteit gebruikt wordt. In Nederland is 4,6% van de gevangenen vrouw en 1,5% van de gevangenen is onder de 18 jaar. Het inwonersaantal van Nederland is circa 17,5 miljoen mensen, per 100.000 zitten er in Nederland 60 mensen achter tralies. Het aantal buitenlanders dat in Nederland in de gevangenis zit is 23,1%.
In Mozambique hebben ze 139 plaatsen waar ze gevangenen vast houden. Deze gevangenissen hebben een totale capaciteit voor circa 8500 gevangenen. Er zijn echter veel meer gevangenen in Mozambique. Volgens de cijfers van het ministerie van justitie zitten er in oktober 2020 meer dan 18.000 mensen gevangen in Mozambique. Dit betekent dat de gevangenissen in Mozambique overvol zijn. De bezettingsgraad van de gevangenissen komt hiermee op meer dan 230%. Het inwonersaantal in Mozambique wordt op circa 32 miljoen mensen geschat, per 100.000 mensen zitten er 57 mensen in de gevangenis Het aantal buitenlanders dat in Mozambique in de gevangenis zit is 1,5%.
In Ethiopië hebben ze 126 officiële plekken waar mensen een gevangenisstraf kunnen uitzitten. Er zijn 6 federale gevangenissen en 120 regionale gevangenissen. In Ethiopië zijn er ook veel onofficiële gevangenissen. De totale gevangeniscapaciteit is in Ethiopië daarom ook niet bekend. Volgens de nationale gevangenisadministratie zitten er in maart 2020 circa 110.000 mensen in de gevangenis, hiervan is 4,2% vrouw. Het inwonersaantal in Ethiopië wordt op circa 111 miljoen mensen geschat, per 100.000 mensen zijn er 99 gedetineerden.
In Kenia zijn er 129 locaties waar gedetineerden zitten, deze locaties hebben een gezamenlijke capaciteit voor ruim 26.500 gevangenen. Er zitten volgens de nationale gevangenisadministratie in september 2020 ongeveer 42.500 mensen achter tralies. Volgens de officiële gegevens is hiervan 6,7% vrouw en 1,2% minderjarig. De bezettingsgraad van de gevangenissen in Kenia is 178,9%. Dit betekent dat ook in Kenia de gevangenissen veel te vol zijn. Het inwonersaantal in Kenia wordt op circa 52 miljoen mensen geschat, per 100.000 mensen zitten er 81 mensen achter tralies. Het aantal buitenlanders dat in Kenia in de gevangenis zit is 0,6 %.
Het aantal gevangenen neemt in Tanzania de afgelopen jaren geleidelijk af. In 2000 zaten er in Tanzania ruim 45.000 mensen achter tralies, in 2019 is dit aantal gedaald naar circa 35.000 mensen. Er zijn 126 officiële locaties waar mensen vastgehouden kunnen worden, met een gezamenlijke capaciteit voor bijna 30.000 mensen. Volgens een rapport van Amnesty International zitten er in april 2020 circa 32.500 mensen in de gevangenis in Tanzania, hiervan is 3,4% vrouw en 3,9% minderjarig. Het inwonersaantal in Tanzania wordt op circa 62 miljoen mensen geschat, per 100.000 zitten er 52 mensen achter tralies. Het aantal buitenlanders in de gevangenis in Tanzania in is 3,7%.
In Hongarije zijn er 32 locaties waar gedetineerden zitten, deze locaties hebben een gezamenlijke capaciteit voor circa 17.400 gevangenen. Er zitten volgens de nationale gevangenisadministratie in september 2020 ongeveer 16.750 mensen achter tralies. Volgens de officiële gegevens is hiervan 7,7% vrouw en 0,8% minderjarig. De bezettingsgraad van de gevangenissen in Kenia is 96,3%. Het inwonersaantal in Hongarije wordt op circa 10 miljoen mensen geschat, per 100.000 mensen zitten er 172 mensen achter tralies. Het aantal buitenlanders dat in Hongarije in de gevangenis zit is 5,9 %.
In Oekraïne hebben ze 124 gevangenissen. Hiervan zijn er 29 locaties waar mensen in voorlopige hechtenis zitten en dus in afwachting van hun straf, 92 locaties voor volwassen en 3 locaties voor minderjarigen. Deze gevangenissen hebben een totale capaciteit voor bijna 90.000 gevangenen. Volgens de cijfers van de nationale gevangenisadministratie zitten er in oktober 2020 ongeveer 48.750 mensen gevangen in Oekraïne, hiervan is 3,8% vrouwelijk en 0,2% minderjarig. De bezettingsgraad van de gevangenissen is daarmee 59,2%. Het inwonersaantal in Oekraïne wordt op circa 35 miljoen mensen geschat, per 100.000 mensen zitten er 139 mensen in de gevangenis Het aantal buitenlanders dat in Mozambique in de gevangenis zit is 1,7%.
In Albanië hebben ze 23 officiële plekken waar mensen een gevangenisstraf kunnen uitzitten. In 2001 zaten er in Tanzania circa 3000 mensen achter tralies, in 2019 is dit aantal gestegen naar ruim 5000 mensen. De 23 gevangenissen in Albanië hebben een gezamenlijke capaciteit voor 6150 gevangenen. Dit betekent dat 74,7% van de totale gevangeniscapaciteit wordt gebruikt. Volgens de gegevens van de nationale overheid van Albanië zitten er in maart 2022 precies 5049 mensen in de gevangenis, hiervan is 1,4% vrouw en 0,4% onder de 18 jaar. In Albanië wonen circa 2,8 miljoen mensen, per 100.000 zitten er 180 mensen achter tralies. Het aantal buitenlanders in de gevangenis in Albanië is 2,4%.
Een cel in Nederland is circa 10 vierkante meter. Elke cel is voorzien van een intercom, deze is alleen bestemd voor noodoproepen. Er is een radio waar enkele zenders op te ontvangen zijn. Om jezelf op te frissen is er een klein fonteintje en een spiegel. Verder is er koffie, suiker, thee en wat zoetwaren. Elke cel beschikt over een magnetron omdat ze zelf hun maaltijd warm moeten maken. Er is een klein koelkastje om dingen koel te bewaren. De cellen zijn voorzien van een klein bureautje en er is één plek waar ze dingen op mogen hangen, voor de rest mag er nergens wat op de muren gehangen worden en vanzelfsprekend mag er niet op getekend worden. Voor de ramen en de tralies hangen gordijnen In Nederland mag er in de cellen gerookt worden. Naast de radio is er een kleine televisie beschikbaar. Alle gedetineerden hebben een kastje voor hun privéspullen. Eén keer in de week mag er boodschappen worden gedaan in de gevangenis, dit kunnen gedetineerden alleen maar doen als ze eigen geld hebben.
De cellencomplexen in Oost-Europa zijn vaak verouderd. De gevangenissen zijn geregeld vochtig en in de winter erg koud. Veelal is er een toilet in de cel en worden de cellen met twee of meer mensen gedeeld. Naast een toilet is er vaak een wasbakje zodat gevangenen zichzelf kunnen opfrissen. In sommige gevangenissen is net als in Nederland een koelkastje en een magnetron in de cel aanwezig. In de meeste landen mag gerookt worden in de cel.
In Afrika zijn de cellen overvol. Gevangenen slapen vaak op de grond of in (stapel)bedden met een oud matras. In de cel zitten vaak wel tussen de 10 tot 50 mensen opgesloten. Er is heel weinig privacy en gevangenen ziektes worden snel doorgegeven doordat gevangenen zo dicht op elkaar zitten. In de zomer kan de tempratuur het wel oplopen tot 40 graden in de cellen.
Stichting Antwoord is een christelijke stichting die omziet naar gevangenen in Oost-Europa en Afrika. Met elkaar werken we aan herstel en blijvende verandering in het leven van gevangenen. In Oost-Europa en Afrika zien we veel gevangenen die leven in slechte omstandigheden zonder hoop en perspectief. Liefdeloosheid en armoede zijn vaak de oorzaak van hun situatie. Velen keren hen de rug toe. Wij willen juist naar hen omzien, zo volgen wij Jezus Christus na. Met elkaar verlangen wij naar verandering en herstel in het leven van gevangenen.
Dit doen we samen me de lokale kerk en christelijke organisaties ter plaatse. Zij brengen het evangelie, ondersteunen de gevangenen in hun materiële- en geestelijke nood en bieden (vak)trainingen. Zo is de kerk een baken van licht in haar omgeving. Samen bidden we dat velen, door dit werk, de Here Jezus Christus leren kennen.
We hebben uw steun hard nodig om gevangenen in Oost-Europa en Afrika te helpen. Helpt u mee?
Bronnen die gebruikt zijn voor informatie op deze webpagina:
● https://www.prisonstudies.org/
● https://www.dji.nl/